Najczęściej spotykanymi urazami stawu kolanowego poddawane leczeniu operacyjnemu są :
– uszkodzenia izolowane (więzadło krzyżowe przednie- ACL, łąkotki)
– uszkodzenia złożone (Triada -więzadło krzyżowe przednie ACL, piszczelowe MCL, łąkotka przyśrodkowa MM, uszkodzenia chrząstki, przyśrodkowego troczka rzepki MPFL)
Jednym z głównych stabilizatorów stawu jest więzadło krzyżowe przednie, na którego uraz najbardziej narażone są osoby uprawiające narciarstwo, piłkę nożną czy koszykówkę, czyli sporty o dużym nasileniu ruchów skrętnych (pivot). Także płeć damska bardziej determinuje kontuzję kolan ze względów anatomiczno-fizjologicznych ( gospodarka hormonalna, koślawość kolan, szersza miednica, jak również częsta dominacja mięśnia czworogłowego ( antagonisty ACL) nad pośladkiem…
Więzadło krzyżowe przednie łącząc ze sobą kość piszczelową z udową, zapobiega przemieszczaniu się piszczeli do przodu oraz rotacji kości piszczelowej względem udowej. Mechanizm ten funkcjonuje przy każdym możliwym zgięciu kolana. Więzadło dodatkowo ogranicza nadmierny wyprost i zgięcie stawu kolanowego oraz przesadne koślawienie i szpotawienie stawu w pozycji wyprostnej, zgięciowej oraz rotacji wewnętrznej.
Drugą równie ważną rolą jaką spełnia więzadło krzyżowe przednie jest przekazywanie informacji ze swoich receptorów, dzięki czemu możliwa jest szybka reakcja na pojawiające się nagle zagrożenia dla stawu – można powiedzieć, że jest ważnym narządem czucia!
Najczęściej przy zerwaniu więzadła wykonuje się zabieg rekonstrukcji, który polega na odtworzeniu więzadła, co przywraca prawidłową stabilność stawu w pełnym zakresie ruchu. Do odbudowy więzadła wykorzystuje się najczęściej przeszczep własny od pacjenta – ścięgno mięśni półścięgnistego lub smukłego, czasami także odcinek więzadła właściwego rzepki. Pobrany przeszczep mocowany jest w kanałach kości piszczelowej i udowej za pomocą kotwic lub śrub.
Brak kwalifikacji do zabiegu wymaga wprowadzenie leczenia zachowawczego, które ukierunkowane jest przede wszystkim na poprawienie stabilizacji mięśniowej poprzez wzmacnianie siły mięśni i czucia głębokiego oraz pracę nad koordynacją nerwową.
Należy tu podkreślić, że zabieg rekonstrukcji powinien być poprzedzony rehabilitacją ruchową, ale i po nim należy solidnie popracować. Otyłość, niechęć do ćwiczeń są czynnikami, które poddają w wątpliwość sens operacji, znacznie zmniejszają możliwość powrotu do sprawności.
Cele ogólne rehabilitacji po urazie i operacji :
– przywrócenie pełnej funkcji stawu (stabilizacja, koordynacja, propriocepcja, siła)
– szybki powrót pacjenta do czynności dnia codziennego
– zapobieganie powtórnym urazom oraz przeciążeniom
Wytyczne usprawniania :
– program rehabilitacji dostosowuje się indywidualnie dla każdego pacjenta
– program rehabilitacji uzależniony jest od techniki wykonania rekonstrukcji
Efekty rehabilitacji zależą od :
– możliwości regeneracyjnych indywidualnych pacjenta
– czasu urazu do operacji (im starszy uraz tym większy zasięg patologicznej kompensacji, im więcej czasu mamy do operacji tym lepiej możemy przygotować pacjenta do zabiegu tak aby wyeliminować komplikacje, skutki pooperacyjne)
– wieku pacjenta, jego aktywności, motywacji, zaangażowania, oczekiwań
– urazy, choroby współistniejące
Rehabilitację po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego można podzielić na kilka etapów, które mają inne cele i założenia, a także różnią się metodami pracy.
W gabinecie Rehasens wykorzystujemy zarówno zabiegi z zakresu fizykoterapii, kinezyterapii oraz medycyny manualnej :
– terapia manualna (Kaltenborn Evjenth)
– rehabilitacja ruchowa (Neurac, PNF, PIR)
– terapia tkanek miękkich (praca z bliznami, zrostami, z wykorzystaniem bańki chińskiej)
– drenaż limfatyczny
– kinesiology taping
– elekrostymulacja
Wykorzystujemy schematy postępowania oparte na najnowszych doniesieniach naukowych, stale poszerzamy swoją wiedzę 🙂
Wszystkich ACL-owców i innych pacjentów z problemami ortopedycznymi serdecznie zachęcamy do ćwiczeń, terapii pod okiem specjalisty, co umożliwi i znacznie przyspieszy powrót do zdrowia.
Zapraszamy ! Patrycja i Mirek